“Ağ qızıl”, yoxsa “ağ ölüm”?(III HİSSƏ)-Video

Sovet hakimiyyəti qurulandan sonra da Azərbaycanda pambıq əkininə önəm verilib. Amma bu dövrdə tətbiq edilən yeni iqtisadi münasibətlər tədricən kəndliləri torpaqsız, hüquqsuz qoyub. İmişli rayonunun Qaralar kəndində yaşayan, o dövrdə tarlaçılıq briqadiri işləmiş Ərzulla Mirzəyev həmin illəri belə xatırlayır: “Hər iş gününə 20 qəpik pul bölərdilər. O da heç bir şey. Çoxu da borclu qalırdı kolxoza. Minimal ehtiyaclarını ödəmək üçün kolxozçular ilin əvvəlindən avans alıb xərcləyirdi, ilin axırında kolxoz planı doldurmayanda qalırdılar borclu… ” Tarixçi Zakir Nadirzadə kəndlilərin hüquqsuzluğuna diqqət çəkir: “1953-cü ilədək Azərbaycanda, bəlkə də bir az boyağı çıxacaq, elə bil ki, təhkimçilik hüququ idi. Kəndlilərin bir kənddən başqa bir kəndə köçüb getmələrinə icazə verilmirdi. Onların pasportu belə olmayıb.” Sovetlər pambıqçılığa cəbhə kimi yanaşılırdı. Sabirabadda nəşr olunan yerli qəzet “Pambıq cəbhəsində” adlanırdı. İmişlidə nəşr olunan “Qızıl ulduz” qəzetində isə “Pambıq yığımı zərbəçi cəbhədir”, “Pambıq tarlası hünər meydanıdır” rubrikaları altında tarla reportajları, statistik məlumatlar təqdim olunurdu. Planı yerinə yetirmək “qələbə”, “zəfər” hesab olunurdu. Belə vaxtda qəzet, bayramlarda olduğu kimi, qırmızı rəngə boyanırdı. Pambıq yığımı mövsümündə hər gün qəzetin xüsusi buraxılışı- pambıq bülleteni dərc olunurdu.